BBC Tiếng Việt ngày 20/9 cho hay “Việt Nam vô địch về số tu nghiệp sinh “biến mất” tại Nhật Bản”
Theo đó, Nhật ghi nhận, số tu nghiệp sinh “biến mất” tăng kỷ lục trong năm 2023, trong đó, Việt Nam chiếm hơn 50%.
BBC dẫn số liệu từ Chính phủ Nhật Bản, trong hơn 9.700 tu nghiệp sinh lao động nước ngoài “biến mất” khỏi nơi làm việc, tính trong năm 2023, thì có 5.481 người Việt Nam, tiếp theo là Myanmar với 1.765 người, Trung Quốc với 816 người và Campuchia là 694 người.
BBC dẫn Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản, cho biết, số lao động nước ngoài bỏ nơi làm việc, đã tăng thêm 747 người trong năm 2023, so với năm 2022, tỷ lệ là, cứ 50 người thì có 1 người bỏ trốn.
BBC cũng dẫn trang Nikkei Asia cho biết, cuối năm 2023, có khoảng 203.000 tu nghiệp sinh Việt Nam làm việc ở Nhật – đứng đầu về số lượng, so với tu nghiệp sinh các nước khác tới Nhật làm việc.
Cũng năm 2023, theo Cơ quan Cảnh sát Quốc gia Nhật Bản, có 1.608 người Việt bị bắt ở Nhật, chiếm khoảng 28% tổng số người nước ngoài bị bắt giữ, và là con số cao nhất tính từ năm 2019.
BBC cho biết, các chuyên gia nhận định với truyền thông Nhật rằng, các tu nghiệp sinh bỏ trốn vì không có sự lựa chọn nào khác, sau khi gặp các vấn đề tại nơi làm việc. Đồng thời, gánh nặng nợ nần từ những khoản vay để trả phí môi giới, khiến nhiều tu nghiệp sinh Việt Nam tại Nhật phạm tội.
Theo chương trình hiện tại, các tu nghiệp sinh không thể chuyển chỗ làm, trừ những trường hợp rất cấp bách.
BBC dẫn tiếp Tổng cục Quản lý xuất nhập cảnh và lưu trú Nhật Bản, cho biết, các tu nghiệp sinh có thể chuyển công ty, nếu bị bạo hành hoặc xâm hại, hoặc nếu công ty của họ hoặc tổ chức giám sát vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Trong trường hợp này, các tu nghiệp sinh đồng hương cũng được phép chuyển nơi làm việc.
Hiện tại, các tu nghiệp sinh không được phép làm việc kiếm tiền, trong thời gian chờ giải quyết thủ tục chuyển sang chỗ làm mới.
Theo BBC, thời gian qua, đã xảy ra một số vụ bạo hành lao động, nhằm vào các tu nghiệp sinh Việt Nam tại Nhật.
BBC nhắc lại vụ một tu nghiệp sinh Việt Nam, phải làm việc trên giàn giáo tại những công trình nhà cao tầng, từ 5 giờ sáng đến tối mịt, sau đó còn bị bắt nạt, bị đánh gãy xương sườn… và đã tiến hành kiện công ty của mình, được truyền thông Nhật đưa tin vào tháng 10/2023.
BBC cũng cho biết, lẩn trốn cảnh sát trên phố, không được phép ngã bệnh, làm những việc người Nhật “không thèm làm”, là tình cảnh của lao động bất hợp pháp Việt Nam tại Nhật.
Vẫn theo BBC, vào năm 2027, Nhật sẽ có một chương trình mới, nới lỏng yêu cầu đối với các tu nghiệp sinh muốn thay đổi chỗ làm; đồng thời, cho phép tu nghiệp sinh có thể làm việc 28 giờ mỗi tuần, trong quá trình chờ chuyển sang chỗ làm mới.
Về thủ tục giấy tờ, cũng sẽ bao gồm các ngôn ngữ mẹ đẻ, để các tu nghiệp sinh có thể nắm chắc thông tin.
BBC cho biết thêm, hồi tháng 2, Chính phủ Nhật đã chính thức quyết định loại bỏ chương trình tu nghiệp sinh nước ngoài hiện tại, được xem là một bước chuyển biến đáng kể của Nhật, trong vấn đề thu hút lao động nước ngoài.
Thay vào đó, sẽ có một hệ thống mới, cho phép lao động nước ngoài có thể lưu trú dài hạn, nhằm mang những lao động nước ngoài có trình độ và kỹ năng nhất định đến Nhật, trong vòng 3 năm.
Hệ thống mới này cũng cho phép người lao động chuyển sang nơi làm khác, trong cùng lĩnh vực, sau một thời gian nhất định. Đây là điểm khác biệt so với chương trình cũ, vốn tập trung vào việc chuyển giao kỹ năng công nghệ cho quốc gia đang phát triển.
Với chương trình mới, trọng tâm là đảm bảo và phát triển lực lượng lao động thiết yếu nước ngoài, giúp giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động tại Nhật, vốn đang trở nên trầm trọng thêm, do tình trạng dân số già.
Ý Nhi – thoibao.de
